Η γεύση της Λήμνου. Εξερευνώντας το νησί του Ηφαίστου

Ταξιδεύοντας σε έναν προορισμό με ιδιαίτερο γαστρονομικό και οινικό ενδιαφέρον. Με αυθεντικές γεύσεις και ξεχωριστά τοπία.

Τον περασμένο Αύγουστο αποφάσισα να επισκεφθώ τη Λήμνο γνωρίζοντας παράλληλα τον γαστρονομικό της πλούτο. Η Λήμνος αποτελεί για μένα έναν πολύ ξεχωριστό τόπο με ιδιαίτερο γαστρονομικό και οινικό ενδιαφέρον. Ο παρακάτω οδηγός περιλαμβάνει τα πιο ενδιαφέροντα μέρη του νησιού του Ηφαίστου και πώς να τα συνδυάσετε με τις αγαπημένες μου στάσεις για φαγητό. Για να περιηγηθείτε στο όγδοο νησί (σε έκταση) της Ελλάδας φροντίστε να έχετε μεταφορικό μέσο. Οι αποστάσεις είναι μεγάλες.

Με αφετηρία το χωριό «Θάνος» διέσχισα το νησί από Εβγάτη μέχρι Πλάκα και από Πλάκα μέχρι Γομάτι.

First things first:

Στη Λήμνο ταξίδεψα με αεροπλάνο και πιο συγκεκριμένα με τις απευθείας πτήσεις της Aegean Airlines. Το αεροδρόμιο απέχει περίπου 22 χλμ από τη Μύρινα (πρωτεύουσα και κύριο λιμάνι του νησιού). Καθυστερήσεις, αναμονές και ακυρώσεις συμβαίνουν πολύ συχνά στα δρομολόγια των πλοίων τα οποία δεν είναι καθόλου σταθερά. Συνέβη και σε μένα κάτι αντίστοιχο και αναγκάστηκα να αλλάξω όλο μου το πρόγραμμα. 

Τι τρώμε στη Λήμνο:

Ασπρομύτικα φασόλια, άφκο (φάβα Λήμνου), αφτούδια (χειροποίητα ζυμαρικά. Τα δοκίμασα και με πετιμέζι στο Μαν-τελλα), μελίχλωρο, καλαθάκι, κασκαβάλι (ντόπια τυριά), κόκορα κρασάτο με φλωμάρια (ντόπια ζυμαρικά/χυλοπίτες), βενιζελικά (παραδοσιακά γλυκά), κατιμέρια (παραδοσιακές τηγανίτες), σαμσάδες (παραδοσιακό σιροπιαστό γλυκό). Η Λήμνος εκτός από το υπέροχο φαγητό της (σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζει η εξαιρετική πρώτη ύλη που προσφέρει το νησί) είναι εξίσου γνωστή για τους αμπελώνες και τα περίφημα κρασιά της. 

Συγκεντρώνοντας λοιπόν τα “must” μέρη του νησιού και πώς μπορούν αυτά να συνδυαστούν με στάση για φαγητό στην ίδια διαδρομή, σας παραθέτω τις δικές μου «νόστιμες» στάσεις.

Η περίπτωση της Λήμνου είναι από τις πιο ιδιαίτερες σε όλη την Ελλάδα. Aλυκές, έρημος, πυραμίδες, σπηλιές, κάστρα, εκκλησίες χωρίς σκεπή, γαλήνιες παραλίες και στο βάθος ένα ηφαιστειογενές έδαφος. Η Λήμνος διατηρεί τη φυσική της ομορφιά και στα 476 τετραγωνικά χιλιόμετρά της. 

Ξεκινήστε την περιήγησή σας από την Αλυκή. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη φυσική αλυκή της χώρας. Μια λιμνοθάλασσα με έκταση περίπου 6.300 στρέμματα. Αν θέλετε να το ζήσετε «στο φουλ», μπορείτε να μαζέψετε και αλάτι. Στη συγκεκριμένη διαδρομή μπορείτε να προσθέσετε και μια επίσκεψη στα αρχαία Καβείρια. Σε αυτό το μέρος κάποτε υπήρξε το Καβείρια Palace, ένα ξενοδοχείο το οποίο λειτούργησε για περίπου 2-3 χρόνια και σήμερα αποτελεί σημείο ενδιαφέροντος και ένα από τα μέρη που αξίζει να επισκεφθεί κανείς στη Λήμνο. Το αποκαλούν ξενοδοχείο «φάντασμα» και παρατηρώντας την «εγκατάλειψη» και τους βανδαλισμούς σε κάθε κομμάτι του μπορώ να καταλάβω γιατί.

Σε μικρή απόσταση από το Καβείρια Palace βρίσκεται κι η σπηλιά του Φιλοκτήτη. Ένα από τα πιο ιστορικά αξιοθέατα του νησιού το οποίο μπορείτε να προσεγγίσετε είτε από ξηρά είτε από θάλασσα. Στο πάνω μέρος της σπηλιάς βρίσκεται και το Ιερό των Καβείρων. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο αρχαιολογικός χώρος της Ηφαιστίας (η δεύτερη σημαντικότερη πόλη της Λήμνου -μετά τη Μύρινα- κατά τους ιστορικούς χρόνους). Για μπάνιο οι επιλογές είναι πολλές. Σαράβαρη, Νεφτίνα, Ζεματάς ή Παρθενόμυτος. Για μένα, σε αυτό το κομμάτι βρίσκονται τα πιο εντυπωσιακά νερά του νησιού. Μην ξεχνάτε ωστόσο, να ενημερώνεστε για την ένταση και τη διεύθυνση των ανέμων καθημερινά πριν βγάλετε το πρόγραμμα της ημέρας ώστε να αποφύγετε τις δυσάρεστες εκπλήξεις στις παραλίες που έχετε σκοπό να επισκεφθείτε. 

Είτε συνδυάσετε τα Καβείρια με την Αλυκή και την σπηλιά του Φιλοκτήτη είτε προγραμματίζετε να τα δείτε άλλη μέρα μόνα τους, να θυμάστε ότι συνδυάζονται με τις παραλίες Σαράβαρη και Νεφτίνα. Στον δρόμο για την Αλυκή μπορείτε επίσης να κάνετε στάση στο Κοντοπούλι. Ένα από τα πιο όμορφα και γραφικά χωριά της Λήμνου. Στον ίδιο δρόμο θα κάνετε στάση στο χωριό Λύχνα για φαγητό στο Έννοια Πο΄χς (θα σας μιλήσω παρακάτω γι’αυτό. Keep reading).

Συνεχίζοντας, από το χωριό Θάνος θα κατευθυνθείτε προς την Παναγία την Κακαβιώτισσα. Μια εκκλησία χωρίς σκεπή χτισμένη ψηλά στην κορυφή του βουνού, μέσα σε έναν βράχο. Για να φτάσετε θα χρειαστεί περπάτημα 20-30 λεπτών. Δεν είναι δύσκολη η διαδρομή και αξίζει να την επισκεφθείτε για τη μοναδικότητά της αλλά και για τη θέα που προσφέρει μέχρι τον Μούδρο. Φεύγοντας, η παραλία Θάνος βρίσκεται σε κοντινή απόσταση όπως και η «πολύχρωμη» Καλουδίτσα για φαγητό. 

Αυτό που κάνει το συγκεκριμένο μαγαζί να ξεχωρίζει (εκτός από το πάντα χαμογελαστό προσωπικό του. Ναι, πήγα παραπάνω από μια φορά γι’αυτό το τονίζω) είναι ο ξυλόφουρνός του. Από κει βγήκε το εξοχικό που δοκίμασα την πρώτη φορά, από κει και το ζυμωτό ψωμί που ήρθε στο τραπέζι μου. Η Καλουδίτσα μας σερβίρει κατιμέρια (στο τηγάνι) με μέλι κι ένα «γενναίο» κομμάτι καλαθάκι από πάνω. Μας ετοιμάζει ντολμαδάκια φανταστικά, ρεβύθια, μοσχαράκι κοκκινιστό κι άλλα νόστιμα μαγειρέματα. 

Σε κάθε κατάλογο ταβέρνας/εστιατορίου στη Λήμνο μια θέση έχει πάντα το μελίχλωρο. Κι όχι άδικα. Είναι ένα τυρί που συνδυάζεται εύκολα σχεδόν με κάθε γεύση. Στο τέλος μου πρόσφεραν γιαούρτι με ρετσέλι (γλυκιά κολοκύθα και μούστο). Η Καλουδίτσα μας καλωσορίζει σε μια αυλή γεμάτη χρώματα και γλάστρες με γνώριμες γεύσεις που έχουμε όλοι αγαπήσει.

Πολλοί μου είχαν πει για το Red Rock beach bar, αλλά, εγώ σας προτείνω να προχωρήσετε και λίγο παρακάτω μέχρι να βρείτε την παραλία Χαβούλη με σκοπό να τη συνδυάσετε με φαγητό στη Μιχαλίτσα, στο χωριό Ρωμανός. Άλλο ένα πολύ ζεστό μαγαζί σε μια πλατεία με τα τραπεζάκια έξω περιμετρικά και νόστιμα μαγειρευτά. Από τον κατάλογο θυμάμαι είχα επιλέξει να δοκιμάσω τα παραδοσιακά τυριά του νησιού, ιμάμ μπαϊλντί, μοσχαράκι, έναν μεζέ με σκουμπρί, σαλάτα και άφκο. Παρεΐστικη αύρα και «μαμαδίστικο» φαγητό. Κλασικές γεύσεις και πολύ λογικές τιμές (όπως και στο μεγαλύτερο μέρος των μαγαζιών στη Λήμνο).

Ένα από τα πιο ιδιαίτερα αξιοθέατα -απαράμιλλης ομορφιάς- του νησιού είναι το Φαλακρό. Στο Φαλακρό θα φτάσετε για να παρατηρήσετε αυτό το πολύ ιδιαίτερο γεωλογικό φαινόμενο με τους ηφαιστειογενείς σχηματισμούς που συναντάνε τη θάλασσα, το σεληνιακό τοπίο και τις αντιθέσεις σε έναν καμβά με γήινα χρώματα. Συνεχίστε με μπάνιο στο Πλατύ, πέρασμα από το κτήμα Χατζηγεωργίου για γνωριμία με τα κρασιά του νησιού και βόλτα στη Μύρινα με σκοπό να καταλήξετε στα «Ριζά» για φαγητό. Ένα μαγαζί που θα ήθελα να επιστρέφω κάθε φορά που αλλάζει ο κατάλογος.

Πρόκειται για ένα γαστροκαφενείο όπου ο κατάλογος ανανεώνεται ανά 3 έως 5 μέρες ανάλογα τα διαθέσιμα υλικά (ντόπια πάντα) που θα βρουν οι ιδιοκτήτες στην αγορά. Διαθέτει τον δικό του «μπαχτσέ» και φροντίζει να μην πηγαίνει τίποτα χαμένο από την πρώτη ύλη. Από το κεφάλι του ψαριού μέχρι και την ουρά του.

Δεν γνωρίζω πώς θα διαμορφωθεί φέτος ο κατάλογος (ο οποίος αλλάζει συχνά), αλλά, μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι το φαγητό είναι εξαιρετικό και φρέσκο. Δοκίμασα μελιτζάνα καπνιστή με χυμό τομάτα και κρέμα φέτας, πατατόψωμο με βούτυρο ταραμά και μπάμιες τουρσί, ταραμά λευκό με προζυμένια πίτα , γύρο τόνου και μπακαλιαράκια στο τηγάνι με μαγιονέζα βασιλικού. Συγκίνηση και το πιο συγκλονιστικό γεύμα μου στη Λήμνο. Γι’αυτή τη συγκίνηση σημαντικό ρόλο παίζουν οι πρώτες ύλες οι οποίες είναι σίγουρα διαλεγμένες με πολλή προσοχή ώστε να φτάσουν στο πιάτο μου σε πλήρη αρμονία. Το φαγητό στα «Ριζά» είναι εμπειρία.

Στη συνέχεια, θα προγραμματίσετε μια επίσκεψη στον Άγιο Νικόλαο και την «καρτ-ποσταλική» του τοποθεσία. Επιβεβλημένη η στάση και στην Πυραμίδα της Λήμνου η οποία βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου (ναι, μέχρι και πυραμίδα θα συναντήσετε στη Λήμνο). Συνεχίστε με μπάνιο στο Φαναράκι το οποίο χωρίζεται σε μικρό και μεγάλο. Για να φτάσετε στο μικρό Φαναράκι θα χρειαστεί να προσεγγίσετε το αριστερό κομμάτι της παραλίας και στο τέρμα της θα ψάξετε για το μονοπάτι που θα σας οδηγήσει σε μια «όαση» με βράχια για βουτιές και χαλάρωση (σε αντίθεση με το διπλανό κομμάτι).

Ακολουθεί η γραφική πλατεία του χωριού Λύχνα για φαγητό στο ‘Εννοια Πο’χς. Έχουμε κατευθυνθεί στη συγκεκριμένη τοποθεσία με σκοπό να καθίσουμε για φαγητό σε ένα από τα πιο γνωστά εστιατόρια του νησιού. Η πρώτη ύλη σε αυτό το μαγαζί προέρχεται αποκλειστικά από το νησί και σερβίρεται στο πιάτο μας σε μια πιο σύγχρονη εκδοχή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα (κι ένα από τα δυνατά χαρτιά του μαγαζιού) το ψωμάκι ατμού με χταπόδι .

Μεταξύ άλλων, δοκίμασα πλιγουροσαλάτα με γαρίδες, ντολμαδάκι κεφτέ, στήθος κόκκορα με φαγόπυρο, ταλιατέλες μπολονέζ με τόνο, χταπόδι, γεμιστή κοχύλα ζυμαρικού με γαρίδα και χοιρινή πανσέτα. Για κλείσιμο, φρυγανισμένο τσουρέκι με σοκολάτα, καραμέλα, σαντιγί ξηρούς καρπούς και παγωτό καϊμάκι. Μου άρεσε πολύ και το παρφέ μπακλαβά με γλυκό κουταλιού τριαντάφυλλο αλλά και η κρεμ μπρουλέ με ρυζόγαλο. 

Τη μέρα που θα αποφασίσετε να πάτε στις διάσημες Αμμοθίνες θα φροντίσετε να τις συνδυάσετε με μπάνιο στο Γομάτι. Αυτοί οι αμμώδεις χρυσοί λόφοι σε έκταση περίπου 70 στρεμμάτων είναι το πιο γνωστό αξιοθέατο του νησιού κι ένα μέρος που δε θα συναντήσεις πουθενά αλλού στην Ελλάδα. Η καλύτερη ώρα για να τις επισκεφθείτε είναι το απόγευμα που δεν καίει ο ήλιοs και είναι ευδιάκριτες οι χρυσές αποχρώσεις στους λόφους. 

Φεύγοντας θα κάνετε στάση για φαγητό στο Μαν-τέλλα στις Σαρδές. Ήταν η πρώτη μου στάση στο νησί και η καλύτερη εισαγωγή στον άφκο, στον κόκορα κρασάτο με φλωμάρια (χαρακτηριστικό πιάτο στο νησί), στα αφτούδια με μελίχλωρο και πετιμέζι, στα ασπρομύτικα και γενικότερα σε παραδοσιακά μαγειρευτά του νησιού. Το κρέας δε λείπει από τον κατάλογο. Δοκίμασα γουρουνόπουλο, κότσι και οσομπούκο.

Εκτός από το Μαν-τέλλα, στην επιστροφή από Αμμοθίνες μπορείτε επίσης να κάνετε στάση στο Φλωμάρι για κρασί, αλλά, κυρίως για να θαυμάσετε τη θέα.

Μην παραλείψετε το χωριό Κοντιάς με τους μύλους οι οποίοι διακρίνονται από τον δρόμο και αποτελούν σημείο αναφοράς για το νησί. 

Η παραλία Κόκκινα στην οποία θα φτάσετε με περιπετειώδη τρόπο διασχίζοντας με τα πόδια χωράφια και στάνες συνδυάζεται με τον Γλυκάνησο για φαγητό. Μην τρομάζετε με τα χωράφια και την στάνη. Είναι εύκολη η διαδρομή και αξίζει την «ταλαιπωρία». Πρόκειται για μια από τις πιο εντυπωσιακές παραλίες του νησιού. 

Για όσους αγαπάνε το Surf και τα θαλάσσια σπορ, μπορούν επίσης να στραφούν προς την παραλία Κέρος.

Ρωμέικος γιαλός για φινάλε και «περατζάδα» στα πανέμορφα πέτρινα αρχοντικά με φόντο το κάστρο της Μύρινας. Συνεχίστε τη διαδρομή σας με σκοπό να ανέβετε στο κάστρο όπου η θέα φτάνει μέχρι το Άγιο Όρος. Αν είστε τυχεροί, ίσως συναντήσετε και τα ελάφια της περιοχής. Για φαγητό θα κάτσετε για νόστιμους μεζέδες στο Σινιάλο.

Πριν το “farewell” στη Λήμνο επιβάλλεται ένα πέρασμα από τη Μύρινα και το μαγαζί Κασπακ’νες Λιχουδιές ώστε να αγοράσετε παραδοσιακά προϊόντα και τοπικά γλυκά. 

Για γαλακτοκομικά/τυριά θα ψάξετε το Αγρόκτημα Βίγλα και το Τυροκομείο Χρυσάφης.

Για κρασί εκτός από το κτήμα Χατζηγεωργίου που επισκέφθηκα, ψάξτε το Οινοποιείο Γκαράλης, το Limnos Organic Wines και τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Λήμνου, η Ένωση. 

Το φαγητό στη Λήμνο είναι απλό και ουσιαστικό. Η Λήμνος ή «Ανεμοέσσα» ή «Αιθάλεια» στο παρελθόν, παραμένει ένας εναλλακτικός προορισμός για όσους αναζητούν την ηρεμία του Σεπτέμβρη ακόμα και τον Αύγουστο. Πολύ ιδιαίτερο νησί. Γοητευτικό. Μου άρεσε. 

Για περισσότερο φωτογραφικό υλικό μπορείτε να ανατρέξετε στα προφίλ μου στο Instagram (θα βρείτε και σχετικό highlight).

Travel: Thaleinio

Food: Urbanfoodjunkiegr